home / Praktijk / Blog: Overeenkomst tussen dementienetwerk en casemanagement dementie

Blog: Overeenkomst tussen dementienetwerk en casemanagement dementie

Hoe kun je een dementienetwerk het beste inrichten? Een lastige vraag, omdat er allerlei vormen en varianten bestaan. We kennen de netwerken dementie, netwerken kwetsbare ouderen of DementieNet en andere regionale samenwerkingsverbanden. Gerben Jansen, adviseur Dementiezorg voor Elkaar, casemanager en voorzitter van de vakgroep dementieverpleegkundigen V&VN ging met collega-adviseur Astrid van der Schot aan de slag met deze vraag. Gerben vertelt wat ze hebben geleerd.

De persoon met dementie centraal

Mevrouw Ter Burg heeft de ziekte van Alzheimer en een zeer beperkt ziekte-inzicht. Haar algehele functioneren wordt beïnvloed door de ziekte. Ze heeft daarom veel professionele en informele hulp nodig. Voor de dagelijkse verzorging maakt ze gebruik van wijkverpleging. Drie dagen per week bezoekt ze de dagbesteding in het dorp. Ze gaat er graag naar toe. Met behulp van lifestylemonitoring houden de wijkverpleging en zoon Bart een oogje in het zeil. Dochter Els bekommert zich om de financiële zaken en gaat waar nodig mee naar het ziekenhuis. De kinderen vinden het lastig om hun moeder goed te begeleiden, ze willen haar zeker niet betuttelen maar vinden een veilige woon- en zorgomgeving belangrijk voor hun moeder. Al met al een heel netwerk rond een persoon met dementie waar de casemanager een belangrijke verbindende rol in speelt, om goed in de gaten te houden of alle zorg en ondersteuning nog passend is.

Vergelijking dementienetwerk – casemanagement dementie

Voor het inrichten van een dementienetwerk hebben we een veldraadpleging gedaan. Samen met Astrid van der Schot ben ik gestart met gesprekken met verschillende belanghebbenden of stakeholders. De vraag was: Wat zijn de overwegingen om regionaal te werken in een netwerk? En wat zijn je afwegingen om een smal of breed netwerk te geven aan de ondersteuning van mensen met dementie? We hebben de verschillende standpunten opgehaald en geïnventariseerd.

Geen blauwdruk van bovenaf

Belangrijk bleek om steeds te vermelden dat we geen ‘blauwdruk van bovenaf’ op willen leggen. De framing van de vraag ‘Hoe een netwerk te organiseren: breed – kwetsbare ouderen, of smal – dementie’, bleek erg belangrijk. Dementiezorg voor Elkaar (DvE) heeft als doel om samen met de praktijk trends en tendensen te duiden en daarbij te ondersteunen. DvE heeft al eerder, in 2018 onderzoek gedaan naar de verschillen tussen netwerken dementie en bredere netwerken kwetsbare ouderen. Vandaar dat we vorig jaar op 4 oktober vorig jaar een veldraadpleging hebben georganiseerd, die we verwerkt hebben in het artikel (Dementie)netwerk, smal of breed…..?

Het werk van de casemanager dementie

Bij de start van het casemanagement ga je op huisbezoek bij de cliënt en met zijn of haar toestemming neem je contact op met de kinderen. Samen met de casemanager dementie hebben Bart en Els de woon en leefomgeving van hun moeder zo veilig mogelijk gemaakt. Zo is er tijdelijk een ergotherapeut betrokken geweest om de kans op vallen te verkleinen en maken ze gebruik van domotica, zoals een GPS-tracker, zodat hun moeder nog maximale bewegingsvrijheid heeft maar in geval van nood snel te vinden is. De casemanager dementie geeft adviezen hoe ze met de situatie en communicatie om kunnen gaan. De casemanager bezoekt mevrouw Ter Burg regelmatig om vertrouwen te winnen en een goed overzicht te verkrijgen hoe het met de cliënt gaat. Dat helpt nu en straks om de juiste interventies op het juiste moment in te zetten.

Wat is nodig in de praktijk?

De zorg die mevrouw nodig heeft, komt zowel uit het domein van de Wmo als van de ZvW. Een brede integrale aanpak zorgt ervoor dat ze zo lang mogelijk zelfstandig kan functioneren op een veilige en verantwoorde manier. De casemanager is bij uitstek de professional die de zorg breed kan organiseren vanuit de verschillende zorgdomeinen. Daarvoor is nodig dat je als casemanager goed op de hoogte bent van wetten en regels, maar ook goed moet kunnen inschatten wat nodig is, uitgaande van de behoefte van de cliënt en diens naasten. Om goede zorg en ondersteuning voor cliënt en naasten te organiseren is het belangrijk dat je als netwerk integraal werkt om mensen met dementie en hun mantelzorgers zo goed mogelijk te bedienen. Op 4 oktober hebben we veel waardevolle kennis en ervaring opgehaald. Momenteel werken we eraan om deze kennis op een toegankelijke manier te ontsluiten zodat regio’s en dementienetwerken er hun voordeel mee kunnen doen. Het uitgangspunt bij het onderzoek en het werk als casemanager blijft de persoon met dementie. Het gaat altijd om de persoon met dementie en diens naasten, daar doen we het voor!