Herziening Zorgstandaard Dementie
De Zorgstandaard Dementie is alweer 6 jaar oud en wordt herzien. Dementiezorg voor Elkaar is de trekker van het proces, waar veel partijen bij betrokken zijn. Op deze pagina kun je de ontwikkelingen volgen. Verwachte oplevering: 2020.
In de afgelopen zes jaar is nieuwe wetenschappelijke en praktijkkennis ontwikkeld over hoe zorg en ondersteuning voor mensen met dementie zo goed mogelijk georganiseerd kan worden. Daarnaast zijn richtlijnen geactualiseerd en zijn er allerlei ontwikkelingen, onder meer op het gebied van casemanagement, mantelzorgondersteuning, ketensamenwerking en het zorgstelsel.
Zorgstandaard Dementie 2020 beschikbaar
In april 2020 is de vernieuwde Zorgstandaard Dementie verschenen. De zorgstandaard beschrijft het gehele dementietraject, vanuit het perspectief van personen met dementie en hun mantelzorgers. Voor netwerken dementie is de zorgstandaard een handig hulpmiddel om de dementiezorg te verbeteren.
Uitdagingen voor dementiezorg in Nederland
De herziene Zorgstandaard Dementie is nodig om het hoofd te bieden aan de uitdagingen waar de dementiezorg in Nederland voor staat, zoals:
- het toenemend aantal mensen met dementie
- langer thuis wonende cliënten
- stijging van de zorgkosten
Fasering herziening zorgstandaard
Voorbereidingsfase (2e helft 2017):
- Samenstelling werk- en adviesgroep
- Kick-off met prioritering verbeterpunten Dementiezorg en -ondersteuning (29 november 2017)
Ontwikkelfase (2018)
- Focusgroepen met mensen met dementie en hun naasten over ervaren knelpunten in de dementiezorg & ondersteuning
- Formulering uitgangsvragen
- (Her)schrijven teksten in samenwerking met werk- en/of adviesgroep
Afrondingsfase (2019 en 2020):
- Commentaarronde en aanpassing teksten
- Patiëntenversie
- Onderhouds- en implementatieplan
- Volledige autorisatie van de nieuwe zorgstandaard door het Zorginstituut Nederland (ZIN).
Download de Factsheet Herziening Zorgstandaard Dementie (pdf)
Betrokken partijen
Wie zijn er allemaal betrokken bij de herziening van de zorgstandaard? Een projectgroep met medewerkers van Movisie, het Trimbos-instituut en Vilans, faciliteert het besluitvormings- en schrijfproces. De participatie van organisaties bij de herziening van de Zorgstandaard Dementie wordt verder vormgegeven in een werkgroep en een adviesgroep. De volgende organisaties hebben toegezegd deel te nemen in de werk- en adviesgroep:
Samenstelling werkgroep
De werkgroep is samengesteld met vertegenwoordigers van beroepsverenigingen, cliënten-/familie-organisaties en zorgverzekeraars:
- Actiz
- Alzheimer Nederland (AN)
- Beroepsvereniging van professionals in sociaal werk (BPSW)
- Federatie Vaktherapeutische Beroepen (FVB)
- Koninklijk Nederlands Genootschap voor Fysiotherapie (KNGF/NVFG)
- Landelijke Vereniging voor Geestelijk Verzorgers (VGVZ)
- Mezzo
- Nederlands Huisartsen Genootschap (NHG)
- Nederlands Instituut van Psychologen (NIP)
- Nederlandse Vereniging voor Ergotherapie (NVE)
- Nederlandse Vereniging voor Logopedie en Foniatrie (NVLF)
- Nederlandse Vereniging voor Praktijkondersteuners (NVvPO)
- Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (NVvP)
- Verpleegkundigen & Verzorgenden Nederland (V&VN)
- ZN
- ZonMw
Adviesgroep
In de adviesgroep nemen afgevaardigden plaats vanuit brancheorganisaties, zorgorganisaties en kennisorganisaties:
- Agora
- Alzheimer Centra: Vumc Alzheimercentrum
- Alzheimer Centrum Radboud umc, huispost 925
- Dementie Netwerk Nederland (DNN)
- Geriant
- GGD GHOR
- InEen
- Inspectie voor de Gezondheidszorg en Jeugd in oprichting (IGZ) min. VWS
- KNMP (Beroeps- en brancheorganisatie voor apothekers)
- Sociaal Werk Nederland
- Vrijwillige Palliatieve Terminale Zorg Nederland (VPTZ Nederland)
- Windesheim
Projectleider: Rinske Boomstra (r.boomstra@vilans.nl)
Spannende proces met veel partners

De uitdaging van een nieuwe zorgstandaard wordt opgepakt binnen het programma ‘Dementiezorg voor elkaar’. ‘Het is een gezamenlijke weg’, benadrukt programmaleider Robbert Huijsman. ‘Een spannend proces,’ voegt hij eraan toe. ‘Een groot aantal organisaties doet mee. Een nieuwe zorgstandaard moet aan veel zaken voldoen: de juiste zorg, op het juiste moment, op het juiste niveau. Ik vind het vreselijk belangrijk dat deze zorgstandaard de best mogelijke standaard wordt en dat we deze standaard in gezamenlijkheid ontwikkelen.’
AQUA-leidraad kwaliteitsstandaarden
Voor de herziening van de Zorgstandaard Dementie gebruiken de samenwerkende partijen de Leidraad voor kwaliteitsstandaarden van de Advies- en expertgroep Kwaliteitsstandaarden (AQUA). Lees meer over de leidraad voor kwaliteitsstandaarden op de website van Zorginstituut Nederland.
Kick-off bijeenkomst november 2017
In november vond er een kick-off bijeenkomst plaats over de herziening van de zorgstandaard. De aanwezigen deelden hun vragen, knelpunten en verbeterpunten voor de zorg en ondersteuning voor mensen met dementie en hun naasten.

10 verbeterpunten voor dementiezorg
Tijdens de kick-off werden onder meer deze verbeterpunten genoemd voor de nieuwe zorgstandaard:
- samenwerking en informatieoverdracht bij transitiemomenten
- verbeteren van de (vroeg)diagnostiek
- beter aansluiten op persoonlijke behoeften en wensen en op Shared Decision Making
- deskundigheid en samenwerken in en met de eerste lijn
- casemanager goed positioneren
- aandacht voor de mantelzorg in het hele traject
- goed plan vanaf het begin (Advanced Care Planning)
- regionale voorziening voor crisissituaties
- communiceren, communiceren, communiceren: dementiezorg doe je samen
- zichtbaarheid, vindbaarheid en beschikbaarheid van zorgverleners
Lees het volledige verslag van de kick-off bijeenkomst
Wat is een zorgstandaard?
Een zorgstandaard beschrijft de normen waaraan dementiezorg minimaal moet voldoen, geeft een functionele beschrijving van de optimale dementiezorg en beschrijft op welke wijze dementiezorg wordt georganiseerd en wanneer. Een zorgstandaard doet geen uitspraak over wie de zorg uitvoert en/of waar dit gebeurt.
Download de huidige Zorgstandaard Dementie (pdf, 2013)