logo Dementiezorg voor Elkaar

Zoek het uit-festival dementie

17 november 2021
9.15 - 12.30 uur
Digitaal
Inschrijven

Zo lang mogelijk mee willen blijven doen. Dat is wat mensen met dementie en hun naasten graag willen. Hoe help je hen daarbij? Wat kun je doen? Wat zijn de nieuwste inzichten? Wat moet je weten? Ontdek dat tijdens het digitale Zoek het uit-festival op woensdagochtend 17 november. Digitaal, maar zoals het bij een festival hoort, met volop mogelijkheden om ook contacten te leggen. En: je kiest zelf bij welke onderdelen je aansluit. 

Voor wie?

  • Medewerkers in zorg en ondersteuning
  • Ketenregisseurs
  • Beleidsmedewerkers / bestuurders
  • Onderzoekers

Programma

  • 9.15 uur: inloop in de digitale koffiekamer
  • 9.30 uur: ‘Mee blijven doen, maar hoe?’, discussiepanel met onder meer Marjolein de Vugt, Alain Dekker, Amnon Weinberg en cabaretier Janneke Jager
  • 10.00 uur: deelsessie ronde 1
  • 10.50 uur: pauze
  • 11.00 uur: deelsessie ronde 2
  • 11.50 uur: afsluiting, gesproken blog van Hugo van der Wedden, verpleegkundige en medisch socioloog, die zich verwondert over alles dat hij meemaakt in de zorg. 
  • 12.00 – 12.30 uur:  napraten in het digitale café

Workshops Ronde 1

Workshops Ronde 2

Zoek het uit

Met Zoek het uit brengt Vilans kennis over vanuit het programma Kennisinfrastructuur Langdurige Zorg, waarbij de verbinding tussen praktijk en wetenschap centraal staat. Voor dit festival werken dat programma en Dementiezorg voor Elkaar samen. De Nationale Dementiestrategie 2021 – 2030 stelt dat uiterlijk in 2025 alle professionals dienen te werken volgens de nieuwe Zorgstandaard Dementie. 

Het festival is digitaal. Je kunt dus kiezen welke onderdelen je wilt bijwonen. Schrijf je in.

Workshops ronde 1

1.1 Onderzoek naar dementie (Marjolein de Vugt, Maastricht University en Alzheimer Centrum Limburg)

Marjolein de Vugt is gezondheidszorgpsychologe en hoogleraar psychosociale innovaties bij Dementie in Maastricht en hoofd van het Alzheimer Centrum Limburg. Haar aandachtsgebieden zijn diagnostiek en behandeling bij vroege dementie, dementie op jonge leeftijd en (e-health) ondersteuning van mantelzorgers.

1.2 Persoonsgericht werken voor mensen met dementie, hoe pak je het aan?  (Claudia van der Velden, Trimbos-instituut)

Het Trimbos-instituut begeleidt, samen met Menske en DCM-Nederland, al lange tijd verzorg- en verpleeghuizen in de implementatie van een persoonsgerichte werkhouding. Want hoe krijg je die mooie woorden uit de papieren nu ook daadwerkelijk in de praktijk? We doen observaties en geven verschillende soort trainingen aan alle medewerkers van de organisatie en laten ze zelf ervaren wat persoonsgericht werken betekent en hoe je het uit kan voeren. Nu, maar ook in de toekomst! Leren met en van elkaar. In deze workshop willen we deelnemers laten kennismaken met de methodiek die we gebruiken in de trajecten en laten ervaren wat het belang van persoonsgericht werken is.

1.3 Zo ga je aan de slag met de Zorgstandaard Dementie (Rinske Boomstra, Vilans)

In de Nationale Dementiestrategie 2021-2030 is als doelstelling opgenomen dat zo snel als  mogelijk, maar uiterlijk in 2025 alle professionals in elk regionaal dementienetwerk dienen  te werken volgens de Zorgstandaard Dementie, domeinoverstijgend en persoonsgericht,  doelmatig, tijdig en proactief. Rinske Boomstra licht in deze workshop de nieuwe Zorgstandaard toe, die beschrijft wat goede zorg en  ondersteuning is. Zolang mogelijk mens zijn en de regie houden zijn hierbij het uitgangspunt. Maak kennis met de quick scan en de kennisdossiers die aangeven hoe je goede zorg en  ondersteuning biedt.

1.4 Herkennen van dementie bij mensen met een verstandelijke beperking (Alain Dekker, Rijksuniversiteit Groningen/UMCG en Zorggroep Alliade)

Alain Dekker is docent-onderzoeker RUG en UMCG, hoofd van de afdeling Praktijkgericht Wetenschappelijk Onderzoek (PWO) bij Alliade, bestuurslid en initiatiefnemer van Stichting Dementietafel Groningen. In deze workshop gaat hij in op het ontstaan en verloop van dementie bij mensen met een verstandelijke beperking. Wat zijn de signalen van dementie en waar moet je op letten? Dit doet hij samen met de zussen van Rien. Rien heeft het syndroom van Down en over het verloop van de tijd merkten zijn zussen achteruitgang. Zou het dementie zijn?

1.5 Zingende zorg bij dementie (Maartje de Lint, Zingen in de Zorg)

Zingen werkt vitaliserend, het maakt direct spanning vrij. Emoties kunnen weer stromen en zo ontstaat ruimte. Ruimte voor plezier, verbinding en contact. Ja, zelfs ruimte voor ontwikkeling. Zingen activeert – door de dementie verborgen – gebieden in het brein en brengt zo de mens weer tevoorschijn. Zingen in de Zorg biedt educatie en advies voor zingende zorg bij dementie volgens beproefde BASE-methode. In deze workshop vertelt Maartje de Lint er alles over. Natuurlijk mag je ook zelf aan de slag.(Let op: maximaal 25 inschrijvingen, meld je hier aan).

1.6 Samen beslissen rondom voedingszorg bij dementie – van praktijk naar wetenschap. En weer terug.  (Mieke van Hamersveld, Vilans)

Wie beslist er wat voor voeding geschikt is voor een cliënt, als de cliënt zelf niet meer kan beslissen? En wat vinden we belangrijk wanneer we dit soort besluiten maken? Mieke van Hamersveld, van huis uit diëtist in de ouderenzorg, deed onderzoek naar de besluitvorming rondom het inzetten van dieetvoeding bij mensen met gevorderde dementie. Ze vertelt wat haar dreef dit onderzoek te doen, wat de resultaten zijn en wat het onderzoek uiteindelijk heeft opgeleverd, voor zowel haarzelf, cliënt, naasten, zorgmedewerkers als behandelaren.

1.7 Netwerkzorg voor dementie en kwetsbare ouderen: hoe doe je dat? (Minke Nieuwboer, coördinator Netwerk 100 en Lizzy van der Host, casemanager dementie)

Het versterken van netwerkzorg is noodzakelijk om ouderen de beste zorg te bieden en om regionalisering van zorg verder te brengen, zodat de juiste zorg op de juiste plaats kan worden geleverd. In deze workshop lichten Minke Nieuwboer en Lizzy van der Horst het beproefde en innovatieve netwerkzorgmodel ‘DementieNet’ toe. Zij bespreken de essentiële onderdelen van lokale netwerkzorg en geven voorbeelden van concrete verbeteringen die deze netwerkaanpak oplevert. Zij gaan ook met jou aan de slag om te bepalen welke stap nodig is om jouw wijknetwerk een stap verder te brengen.

1.8 Sterk in de regio met de focus op jonge mensen met dementie (Annelein van Sluijs en Renske Timmers (De Wever) en Elly Robben (Zorgnetwerk Midden-Brabant))

Dementie op jonge leeftijd (< 65 jaar) laat een ander beeld zien dan dementie bij ouderen. De specifieke problemen die deze ziekte voor jonge mensen met zich meebrengt, zowel voor de persoon zelf als voor de omgeving, vragen om een gespecialiseerd zorgaanbod om in hun behoefte te kunnen voorzien. In de regio Midden Brabant zijn de handen ineengeslagen en de krachten gebundeld in het regioteam jonge mensen met dementie (JMD). In deze presentatie de thema’s vroeg signalering en VergetenTalent.

1.9 Langer mee blijven doen met de Nationale Dementiestrategie? Paneldiscussie met Anno Pomp en Aloys Kersten van het ministerie van VWS en Hugo van der Wedden, onder leiding van Karlijn Kwint. Is vervallen.

1.10 GRIP op probleemgedrag (Franka Meiland, GERION, Amsterdam UMC locatie VUmc)

Probleemgedrag bij dementie –of onbegrepen gedrag –kan op verschillende manieren blijken: roepen, onrustig zijn of juist tot niets komen. Het komt veel voor bij verpleeghuisbewoners met dementie, zorgt bij hen voor een verminderde kwaliteit van leven én kan belastend zijn voor andere bewoners en de zorgverleners. Goed omgaan met probleemgedrag is een uitdaging. De werkmethode GRIP geeft handvatten aan het multidisciplinaire team om de onderliggende oorzaken van het probleemgedrag te vinden en daar met elkaar een oplossing voor te vinden. Daarbij heeft GRIP niet alleen voor de artsen en psychologen een rol, maar juist ook een prominente rol voor verzorgenden en verpleegkundigen. GRIP verbetert de aanpak van probleemgedrag én kan er voor zorgen dat het gebruik van psychofarmaca vermindert (middelen waarvan het effect beperkt is en vaak bijwerkingen optreden). Bovendien neemt de werktevredenheid onder zorgmedewerkers toe. In deze workshop gaan we in op probleemgedrag en hoe GRIP hierbij kan helpen.

1.11 Aan de slag met valpreventie bij ouderen met dementie en cognitieve stoornissen  (Rozan van der Veen en Jasper Huberts, VeiligheidNL)

Ouderen met dementie en cognitieve stoornissen vallen twee keer zo vaak als ouderen zonder dementie en cognitieve stoornissen. In deze workshop kijken we vanuit theorie en cijfers naar dit onderwerp en maken we vervolgens de vertaalslag naar een praktijkvoorbeeld. Hierin komt zowel de signalering en screening van verhoogd valrisico, de inzet van effectieve interventies en multidisciplinaire uitvoering aan bod. Op een interactieve wijze bespreken we uitdagingen en aandachtspunten en komen we tot handvatten om concreter aan de slag te gaan met valpreventie bij ouderen met dementie en cognitieve stoornissen.

1.12 De minor Goed leven met dementie (Geraldine Visser, Hogeschool Windesheim)

Goed leven met dementie begint met het toerusten van toekomstige professionals met de juiste kennis, houding en vaardigheden. Hbo-studenten kunnen aan de Hogeschool Windesheim sinds 2020 de minor ‘Goed leven met dementie’ volgen. In deze multidisciplinaire minor verdiepen studenten zich in de wereld van de persoon met dementie en zijn of haar leefomgeving en werken zij aan hun vaardigheden om samen te werken met andere disciplines, dementievriendelijke samenleving, cocreatie, technologische en sociale innovaties en cultuursensitiviteit. Zij gaan samen met mensen met dementie en hun naasten op zoek naar wat er nog wèl kan om zo bij te dragen aan een goed leven met dementie.

1.13 KenMij. Stimuleren van ‘design denken’ om wensen en verlangens boven te halen bij mensen met dementie (Lotte Cornelisse en Dianne Vasseur (Vilans) en Laura Koenen)

Met het project KenMij onderzoekt Vilans samen met Studio Laura Koenen hoe het stimuleren van ontwerpgericht denken je kan ondersteunen mensen met dementie te betrekken.  We werken aan creatieve methoden die de zorgmedewerker in staat stelt om op een andere manier het gesprek aan te gaan met (nieuwe) bewoners. In de eerste fase van het project hebben acht zorgorganisaties een eerste toolkit uitgeprobeerd, met verschillende, creatieve spellen, die toegepast konden worden in een gesprek met mensen met dementie over hun wensen en verlangens. In deze workshop delen we ervaringen tot nu toe uit het project. Omdat we nog volop bezig zijn met onderzoeken en ontwikkelen,  gaan we graag ook in gesprek over de ervaringen elders en de kansen die de praktijk ziet.

 

Workshops ronde 2

2.1 Het Regenboogmodel van Valentijn (Pim Valentijn, Essenburgh en onderzoeker Maastricht University en Academisch Ziekenhuis Maastricht)

Dementiezorg vraagt om een integrale benadering. Een professional kan immers niet in zijn eentje voldoen aan alle behoefeten en verlangens van mensen met dementie. Samenwerking is nodig. De Zorgstandaard Dementie hanteert het Regenboogmodel voor geïntegreerde zorg van Valentijn als ordenend handvat voor de verschillende processen van integratie. In deze workshop licht Pim Valentijn het model toe en laat hij zien wat je er in de praktijk mee kunt.

2.2 Praktijkvragen over dementie bij mensen met (zeer) ernstige verstandelijke (en meervoudige) beperking (Aly Waninge, Hanzehogeschool en Maureen Wissing)

Dementie bij mensen met een zware verstandelijke beperking is vaak moeilijk te herkennen. Daarom is in juni 2019 een project gestart dat zich richt op het signaleren van achteruitgang bij oudere mensen met (Z)EV(M)B. De afgelopen jaren is stapsgewijs toegewerkt naar meer kennis over dementie bij mensen met (zeer) ernstige verstandelijke (en meervoudige) beperkingen. In deze workshop bespreekt Aly Waninge de resultaten tot dusver.

2.3 Dagactiviteiten voor mensen met dementie (Hans Alderliesten en Lars Ramaker, Movisie)

In de Nationale Dementiestrategie is een van de ambities dat in 2030 80% van de thuiswonende ouderen toegang heeft tot een dagactiviteit. In deze sessie staan we stil bij het belang van zinvolle dagactiviteiten voor mensen met dementie en hun naasten. We bespreken inzichten vanuit onderzoek van Movisie. Hoe kan je ervoor zorgen dat mensen met dementie passend en tijdig gezien en ondersteund worden in de zoektocht naar zinvolle dagactiviteiten? Welke rol speelt de casemanager hierin? We gaan in deze sessie in gesprek met Trudy Slinger, casemanager bij Tandem Gouda. Wat kan een gemeente doen? En waarom spreken we liever over daginvulling in plaats van dagbesteding? In deze sessie verkennen we hoe de ambitie uit de Dementiestrategie kan worden gerealiseerd en delen we diverse inspirerende voorbeelden.

2.4 Digitale tools voor dementiediagnostiek (Hanneke Rhodius, Amsterdam UMC)

Het diagnostisch proces in het kader van dementie is lastig, waarbij diagnose vaak pas in een laat stadium wordt gesteld. Om de arts te kunnen ondersteunen in deze uitdaging, zijn steeds meer diagnostische en prognostische computertools op de markt. Hiermee bedoelen we software, rekenprogramma’s, en/of online hulpmiddelen die ondersteuning bieden bij het interpreteren/duiden van diagnostiek voor het individu. Ook kunnen deze tools helpen bij het harmoniseren van diagnostiek tussen verschillende geheugenpoliklinieken en ondersteunen ze bij diagnostiek op afstand. Echter, bestaande computertools worden amper toegepast in de klinische praktijk. In deze workshop laat Hanneke Rhodius-Meester, geriater en onderzoeker bij het Amsterdam UMC, zien welke computertools al beschikbaar zijn voor de hele patiëntenreis, en hoe de tools aangepast worden om aan te sluiten bij de wensen van de patiënten, naasten en artsen.

2.5 Mensen met dementie betrekken bij onderzoek: waar moet je op letten? (Jennifer van den Broeke, Pharos)

Mensen hebben baat bij onderzoek wanneer onderzoek komt met bevindingen waarmee de praktijk verbetert. Onderzoek heeft respondenten nodig om onderzoeksvragen te kunnen beantwoorden. Maar hoe doe je eigenlijk onderzoek bij mensen met dementie op zo’n manier dat ze mee willen doen? En hoe kun je er voor zorgen dat niet alleen hoogopgeleide mensen deelnemen, maar ook mensen met een migratieachtergrond of mensen met moeite met lezen en schrijven, kortom een echt representatieve groep? In deze workshop gaat het over hoe je op ethisch verantwoorde én respectvolle wijze onderzoek kunt doen, en dit is gebaseerd op een recent rapport van Alzheimer Europe.

2.6 DemiZorg: serious game om dementie te onderzoeken (Xandra van Megen, Minke ter Stal en Nienke Vos (Vilans))

Met het informatieve spel ‘DemiZorg’ kun je online oefenen met het zorgen voor een naaste met dementie. DemiZorg is een onderdeel van het eindresultaat van het POSTHCARD-project, waarin Vilans drie jaar lang met internationale partners samenwerkte aan technologische oplossingen voor ouderen om zo lang mogelijk zelfstandig thuis te kunnen blijven wonen. Het spel is samen met mantelzorgers ontwikkeld door hen tijdens online creatieve sessies aan het woord te laten over hun ervaringen die zij hebben opgedaan met het zorgen voor hun naaste. In deze workshop nemen we jullie mee in hoe wij dit hebben aangepakt en geven we tips mee hoe dit zelf te organiseren. Ook is er de mogelijkheid om het spel te spelen.

2.7 Positieve Gezondheid en dementie (Elize van Wijk, Hanneke Noordam en Jacco Bijlsma (Vilans))

Hoe kun je Positieve Gezondheid inzetten als onderdeel van persoonsgerichte zorg voor mensen met dementie? In deze workshop nemen wij je kort mee door de inzichten uit de factsheet ‘Positieve Gezondheid bij mensen met dementie’. In de praktische uitwerking van deze factsheet staat een dag uit het leven van de persoon met dementie centraal: welke momenten kun je als zorgprofessional aangrijpen om aandacht te besteden aan Positieve Gezondheid? En wat heb je als professional nodig om dit te kunnen doen? Wat zijn goede voorbeelden en tips die je hierbij kunt inzetten? Wij zijn erg benieuwd naar jouw ervaring en gaan graag in gesprek!

2.8 Het Dementie Stellingen Spel (Marieke Dooremalen, Door Middel Van)

Leren, discussiëren en je kennis toetsen over dementie. Dat doe je, samen met collega’s, met het Dementie Stellingen Spel. Het spel bestaat uit 52 kaarten, verdeeld over 10 thema’s. Het spel is ontwikkeld voor zorg- en welzijnsprofessionals en studenten die werken met mensen met dementie. Denk aan: verzorgenden, activiteitenbegeleiders, (wijk)verpleegkundigen, casemanagers dementie, praktijkondersteuners, ouderenadviseurs en mantelzorgmakelaars. In deze workshop maak je interactief kennis met het spel.

2.9 Samen beslissen, ook bij mensen met dementie (Annelies Kooiman, Movisie en Esther Tetteroo, netwerkcoördinator en casemanager dementie)

Samen beslissen is een belangrijk onderdeel van persoonsgerichte zorg. Maar hoe doe je dat met mensen met dementie en hun naasten? Hoe zorg je ervoor dat aan alle betrokkenen recht wordt gedaan? Hoe ga je om met verschillen in ziekte-inzicht, emoties, belangen en voorkeuren? En hoe zorg je dat iedereen, inclusief professionals, op één lijn komen, zonder dat een beslissing wordt doorgedrukt, want ‘wij weten wel wat goed is voor de cliënt/naaste’. Daarover gaat deze workshop.

2.10 Dilemma’s in de palliatieve zorg bij dementie (Bart Niek van de Zedde (Cordaan), Sascha Bolt (Universiteit Maastricht) en Rinske Boomstra (Vilans))

 Palliatieve zorg bij dementie wordt ingezet vanaf de diagnose, waarbij de focus in het begin ligt op levensverlenging en naarmate de dementie vordert verschuift naar functiebehoud en het bieden van optimaal comfort. Die aanbeveling doet de Zorgstandaard Dementie. Hoe geef je daar handen en voeten aan? Onder leiding van Rinske Boomstra gaan geestelijk verzorger Bart Niek van de Zedde (Cordaan), en onderzoeker Sascha Bolt (Universiteit Maastricht) in op die vraag en bespreken zij dilemma’s die zich daarbij kunnen voordoen. De workshop geeft volop ruimte voor jouw eigen inbreng.

2.11 Succesvol casemanagement bij jonge mensen met dementie  (Henk Nouws, Ruimte voor Zorg)

Casemanagers van jonge mensen met dementie weten dat zij een verantwoordelijke plek hebben in het leven van hun cliënten. Deze workshop wijst hen de weg in nieuwe inzichten die zijn opgedaan binnen het Kenniscentrum Dementie op Jonge Leeftijd. De workshop gaat in op de recente handreiking van het Kenniscentrum, de businesscase casemanagement en het kwaliteitskader dagbehandeling waar momenteel aan wordt gewerkt.

2.12 Interprofessionele samenwerking bij de verhuizing (Jesper Biesmans (Zuyderland) en Chandni Khemai (MaastrichtUniversity))

Wat houdt interprofessionele samenwerking in en wat is het verschil met multiprofessionele samenwerking? Dat leggen Jasper Biemans en Chandni Khemai uit aan de hand van de prachtige film WEI verhuizen DEDICATED, dat het verhaal van een naaste vertelt van iemand met dementie en de rol en ervaring van een casemanager dementie. Deelnemers aan deze workshop gaan vervolgens zelf aan de slag  met de handreiking DEDICATED samenwerking bij de verhuizing. Zij screenen één stap van de handreiking en denken na over inzichtspunten en veranderpunten voor samenwerking bij de verhuizing.

2.13  De ontwikkeling, de haalbaarheid en het doel van een veerkrachtmonitor (REMIND) voor mantelzorgers van mensen met dementie (Wouter Vos en Dorien Oostra, Radboudumc)

Tijdens de workshop gaan we in op het ontwikkelproces, waarbij we de eindgebruiker centraal hebben gezet. De resultaten van de eerste pilot die een beeld heeft gegeven van de haalbaarheid van de tool. En uiteindelijk laten we de huidige versie van REMIND zien waarbij we ingaan op het doel en de werkzaamheid van de tool. Elk onderdeel bestaat uit een korte presentatie en eindigt met een discussie naar aanleiding van stellingen, grafieken of resultaten. 

‹ terug naar het overzicht
Het programma Dementiezorg voor Elkaar is, in het kader van het Deltaplan Dementie, ontwikkeld door Movisie, Nivel, Pharos, Trimbos-instituut en Vilans.
Het programma wordt gesubsidieerd door het ministerie van VWS.