Praktijkvoorbeeld: kerngericht werken in Numansdorp
Een gesprek over kerngericht werken in sociaal café Amalia in Numansdorp. Trix van Os, directeur-bestuurder bij ouderenzorg Alimerus, en Pieter Paans, wethouder sociaal domein bij de gemeente Cromstrijen treffen elkaar. ‘We voorkomen zo een hoop ellende en doen wat nodig is, in plaats van wat moet.’
Pieter: ‘Als gemeente zijn wij aan zet als het om dementie gaat. Mensen met dementie wonen ook hier in Numansdorp thuis en zitten niet meer, zoals vroeger, in een instelling. Ik ben daar eigenlijk wel blij om. Ik zie veel liever dat zij gewoon in de supermarkt lopen in plaats van dat we hen wegstoppen in een huis. Iedereen hoort erbij en mag meedoen.’
Sociale cohesie
‘Wij staan voor een inclusieve samenleving, waarbij we kiezen voor kerngericht werken, vervolgt Paans. ‘De focus ligt daarbij op het bevorderen van de sociale cohesie in de lokale gemeenschap. Voorkomen dat mensen problemen hebben of zorg nodig hebben kunnen we niet, maar we kunnen wel proberen de zorg en ondersteuning zo goed mogelijk te organiseren. Als wethouder neem ik die taak serieus en voer ik daar gesprekken over hoe we elkaar kunnen versterken. Bijvoorbeeld met Trix, maar net zo goed met het kerkbestuur.’
Onbegrepen gedrag
Bij dementie kan er sprake zijn van onbegrepen gedrag maar ook van agressief gedrag. Trix: ‘Bij mannen zie je nogal eens dat ze hun energie niet kwijt kunnen en dan kan het voorkomen dat ze aan het einde van de dag agressief zijn. Daarom is het belangrijk dat ze bijvoorbeeld kunnen zwemmen. Pieter en ik hebben een keer zo’n zwemles bijgewoond. Heel bijzonder. Een oudere man, zwaar dementerend, altijd mopperen. Na 2 minuten in het water gelegen te hebben, begon hij opeens te zwemmen. En even later liep hij naar het trappetje en riep hard: “Bommetje!” Heel bijzonder, zeker als je bedenkt dat deze man zijn eigen vrouw niet meer herkent.’ Volgens Trix en Pieter laat het zien hoe belangrijk het is om aan persoonsgerichte zorg te werken. Als er wordt gezwommen, gaat er 1 zorgprofessional mee, 4 vrijwilligers en 4 mensen uit de wijk. Trix: ‘Er is een vrijwilliger die er speciaal vrij voor neemt, zo belangrijk vindt zij dit.’
Kijk naar wat nodig is
Pieter is nu 4 jaar wethouder sociaal domein. Begin 2015 nodigde hij Trix uit voor een kennismaking. Trix was toen net begonnen in Numansdorp. Door de decentralisatie zijn veel taken bij de gemeente terechtgekomen. Zorg en ondersteuning dichtbij mensen organiseren, luidt het credo. Of dat bij gemeenten en zorg- en welzijnsaanbieders echt is doorgedrongen, waagt Trix te betwijfelen. ‘Veel is nog georiënteerd op de verzorgingsstaat, denk aan de administratieve lasten, een businesscase en de verantwoording. Maar kijk naar wat nodig is!’
Bijdragen aan welbevinden
De behoefte in de lokale gemeenschap van Numansdorp aan passende zorg en ondersteuning is groot, zo blijkt uit het relaas van Pieter en Trix. Pieter: ‘Ik ben ervan overtuigd dat het kerngericht werken bijdraagt aan de welbevinden van onze inwoners en dat we daardoor bijvoorbeeld ook dementie vroeger kunnen opsporen en effectiever kunnen doorverwijzen. Zo voorkomen we een hoop ellende en doen we wat nodig is, in plaats van wat moet.’
Gedoe om een tillift
De lokale gehandicaptensport schonk jaren terug een tillift voor het zwembad. Handig voor gehandicapten, maar ook mensen met dementie die willen zwemmen. Wat gebeurt er? De tillift blijkt kapot. Een reparatie gaat behoorlijk wat geld kosten. Maar van wie is de tillift? Zwembad, gemeente, gehandicaptensport, ze wijzen naar elkaar. Niemand doet wat. Trix besluit in te grijpen: ze laat de tillift repareren op kosten van de zorginstelling. Pieter stelt zich namens de gemeente garant en eind goed al goed. Zowel Trix als Pieter geven aan dat de juridische strijd en het gedoe eromheen veel tijd had kunnen kosten. Nu was de tillift met 2 weken weer gerepareerd, terwijl daar anders misschien maanden overheen was gegaan.
Geleerde lessen
- Kijk naar wat nodig is, niet naar wat moet (administratieve lasten, businesscase en verantwoording).
- De samenleving, dat ben je met elkaar. Voorkomen dat mensen problemen hebben of zorg nodig hebben, kun je niet, maar je kunt wel proberen de zorg en ondersteuning zo goed mogelijk te organiseren.
- Het is belangrijk te werken aan persoonsgerichte zorg.
- Kerngericht werken draagt bij aan welbevinden inwoners.
Vraag gratis ondersteuning aan!
Het programma ‘Dementiezorg voor elkaar’ ondersteunt gemeenten en samenwerkende professionals die de ambitie hebben om de dementiezorg in Nederland te verbeteren. Ieder samenwerkingsverband, een keten, een regionaal netwerk of een samenwerkingsinitiatief in een wijk of gemeente kan gratis ondersteuning aanvragen. Wil jij als vertegenwoordiger van jouw gemeente de dementiezorg en -ondersteuning beter organiseren? Of het samenwerkingsverband een stap verder brengen om integrale en persoonsgerichte zorg en ondersteuning te bieden?
