‘Op naar een dementievriendelijk Nederland!’

Wethouder Erik Giethoorn zei meteen ‘ja’ toen programmaleider Robbert Huijsman hem vroeg zitting te nemen in de programmacommissie Dementiezorg voor Elkaar. Met zijn deelname hoopt de architect van de succesvolle preventieaanpak in experimentenstad Hoogeveen een bijdrage te leveren aan dat zo belangrijke doel: een dementievriendelijk Nederland.

Erik Giethoorn (CDA) is sinds april 2014 wethouder in Hoogeveen en onder meer verantwoordelijk voor het programma ‘Zorg op Maat’. De sympathieke Drent heeft geen achtergrond in de zorg, maar maakte in no time kennis met het veelomvattende dossier: het thema dementie in het bijzonder.

Keiharde boodschap

‘Absolute eye opener voor mij was een lezing van Huub Buijssen tijdens de Wereld Alzheimerdag in 2014. Hij vertelde heel beeldend en verhelderend over de ontwikkeling en vergaande gevolgen van dementie, bij zowel de cliënt als de omgeving. Die boodschap kwam keihard binnen. Toen besefte ik dat we alles in het werk moeten stellen om de kwaliteit van leven van mensen met dementie te garanderen en te borgen. Ik wilde er meteen concreet mee aan de slag. En met mij, veel andere mensen en partijen.’

Stad van doeners

Dat juist Hoogeveen warmloopt voor concrete actie, verbaasde Giethoorn niet. ‘Hoogeveen is een gemeente waar mensen durven te experimenteren en de zaken samen oplossen. Bij ons geen ellenlange discussies over mogelijke scenario’s. We stellen een concreet plan op en beginnen gewoon. Die mentaliteit zit in onze genen. Hoogeveen ligt van oudsher op een kruispunt van wegen, is altijd een stad geweest van ondernemers, doeners en aanpakkers.’

Zorg op maat

Mede onder aanvoering van Giethoorn krijgt een preventieaanpak rondom dementie sinds 2015 in Hoogeveen gestalte. ‘In alle huisartspraktijken zijn multidisciplinaire teams gestart met welzijnswerkers, WMO-consulenten, wijkverpleegkundigen, mantelzorgconsulenten, praktijkondersteuners en specialisten ouderengeneeskunde. Samen bieden ze kwetsbare ouderen, onder wie mensen met dementie en hun mantelzorgers, hulp en zorg op maat. Verder is een ontmoetingscentrum voor mensen met (beginnende) dementie geopend en wordt geëxperimenteerd met de inzet van domotica. Ook zijn er ondernemers die hun mensen trainen in het omgaan met dementie.’

Lees meer over integrale ouderenzorg in Hoogeveen.

Mantelzorg-Vitaal

Typisch ‘Hoogeveen’ is het zoeken naar maatwerkmogelijkheden over de grenzen van de Wmo, Zvw en WLZ heen. ‘We hebben afspraken gemaakt voor integrale ondersteuning vanuit de Wmo en Zvw,’ vertelt Giethoorn. ‘Mensen om wie het gaat, moeten uiteindelijk niets merken van verschillende geldstromen en schotten. Hoe dat gebeurt of wat er voor nodig is, maakt niet uit. Wij regelen het. Verder hebben we Mantelzorg-Vitaal geïntroduceerd als vervanger van het Mantelzorgcompliment. Mantelzorgers in onze gemeente kunnen kiezen uit een activiteitenaanbod op het gebied van vitaliteit, ontspanning en educatie. Hiermee geven we uiting aan onze waardering voor deze belangrijke groep mensen. Reacties zijn heel positief.’

Dementievriendelijke gemeente

De preventieve aanpak in Hoogeveen werpt zijn vruchten af. Problemen worden vroegtijdiger gesignaleerd, activiteiten zijn druk bezocht. Ook is het aantal mantelzorgers toegenomen en heeft Hoogeveen het predicaat ‘dementievriendelijke gemeente’ gekregen. Sinds een tijdje is Giethoorn dan ook een veelgevraagd gastspreker op congressen en symposia. ‘Op een ervan kwam ik Robbert Huijsman tegen, programmaleider van Dementiezorg voor Elkaar. Het klikte. Later vroeg hij me of ik vanuit mijn rol als wethouder zitting wilde nemen in de toen net opgerichte programmacommissie. Ik zei meteen ‘ja’. Wat in Hoogeveen kan, moeten we in heel Nederland voor elkaar krijgen.’

Lees hoe je een dementievriendelijk gemeente kunt worden op de website Samendementievriendelijk

Spiegelen en sparren

Giethoorn, ook bestuurslid van het Netwerk Dementie Drenthe, ziet zijn commissiewerk als dé manier om met experts uit verschillende gebieden te spiegelen en te sparren. ‘Het is belangrijk om te kijken of we de goede dingen op de goede manier doen. Tegelijkertijd moeten we waar nodig, de vinger op de zere plek leggen. Onze eerste sessie als programmacommissie is me uitstekend bevallen. Alle leden zijn vastbesloten om het thema dementie vanuit een brede scope aan te vliegen, willen informatie halen én brengen. We zijn net begonnen, moeten nog in onze rol groeien, maar het gevoel is goed.’

Waken voor medicalisering

Door zijn commissiewerk krijgt Giethoorn ook meer mee van (het belang van) het programma Dementiezorg voor Elkaar. Wat hij ziet, bevalt hem wel. ‘Het programma draagt merkbaar bij aan het beeld en het besef hoe we in Nederland de professionele samenwerking op het gebied van dementie via een betere doorverwijzing en onderlinge afstemming optimaliseren. We komen lekker op stoom. Goede praktijkvoorbeelden worden gedeeld, de welzijnscomponent in het verhaal wordt meer zichtbaar. Want dat is iets waarvoor we moeten waken: medicalisering van het probleem.’

Inclusieve samenleving

Op de vraag naar zijn ambitie in de samenwerking aan een betere dementiezorg, legt Giethoorn de link met de ooit moeizame omgang met mensen met een fysieke beperking. ‘Vroeger werden fysiek gehandicapten niet altijd op de juiste manier bejegend, vaak ingegeven door onwetendheid. Betere dementiezorg is gebaat bij een andere omgang met dementie. We moeten toe naar de situatie dat brandweerlieden weten hoe ze tijdens calamiteiten omgaan met (jonge) mensen met dementie, caissières in de supermarkt moeiteloos inspelen op de wensen van klanten met dementie. We willen graag een inclusieve samenleving? Die samenleving zijn we allemaal. Lukt het ons hier een gerichte draai aan te geven, dan wordt die stip op de horizon misschien wel realiteit: een dementievriendelijk Nederland!’

Lees ook:  Hoogeveen werkt met integrale ouderenteams in de wijk. Hoe werkt dat?