Dementie op de agenda van gemeenten

In het programma Dementiezorg voor Elkaar (DvE) ontwikkelen Vilans en Movisie een nieuw, praktisch hulpmiddel voor gemeenten waarmee zij hun beleid rond dementie kunnen vormgeven. Op 5 november werd het eerste ontwerp gepresenteerd aan enkele gemeenten, zorgaanbieder Geriant en Alzheimer Nederland. Hoe staat het ervoor? En welke tips zijn nu al te geven?

Het nieuwe hulpmiddel helpt beleidsadviseurs bij het schrijven van ambtelijke stukken en het intern lobbyen. De beleidshulp is opgebouwd uit een aantal stappen: visie, inventariseren, aan de slag en monitoren en evalueren. Elke stap gaat gepaard met handige tools om gesprekken met stakeholders te ondersteunen, praktijkvoorbeelden en concrete tips. Bestaande tools worden in een compacte vorm gebundeld zodat gemeenten ze makkelijker kunnen gebruiken. Denk bijvoorbeeld aan feiten en cijfers van Alzheimer Nederland of de infographic ‘Wie is wie bij dementie’.

Elke gemeente heeft ermee te maken

Mensen met dementie wonen na de diagnose nog jarenlang gewoon thuis. Zijzelf en hun mantelzorgers zijn vooral geholpen met laagdrempelige ondersteuning op maat in de vertrouwde omgeving. Elke gemeente heeft daarmee te maken. Kelly Dijkshoorn, beleidsadviseur gemeente Schagen: ‘Sinds januari is Schagen een dementievriendelijke gemeente. Dat betekent dat baliemedewerkers, wijkteamconsulenten en medewerkers groenvoorziening zijn getraind in het herkennen van dementie. We hebben een netwerk opgericht waarin diverse organisaties het gesprek voeren over hoe we de dementiezorg en -ondersteuning kunnen verbeteren.’

Duurzaam dementiebeleid

Inmiddels zijn 160 van hen gestart met dementievriendelijke acties om hun inwoners beter te leren omgaan met mensen met dementie in het dagelijkse leven. Ook Schagen zoekt naar manieren om het dementiebeleid te verduurzamen. ‘Wij organiseren bijvoorbeeld ontmoetingen in de 26 kernen van onze gemeente waar lotgenoten elkaar treffen’, vertelt Dijkshoorn. ‘Verder hebben we een aantal dementie-ambassadeurs. Zij gaan bijvoorbeeld langs bij inwoners en ondernemers om het thema actief uit te dragen. Een belangrijke rol bij het agenderen en versterken van het onderwerp.’

9 tips voor gemeenten

Vanaf januari 2020 worden de tools uit de beleidshulp getest bij verschillende gemeenten, in het voorjaar van 2020 is de definitieve versie van de beleidshulp gereed en online beschikbaar.  De beleidshulp sluit aan bij de focusbrief van Alzheimer Nederland en bij de beweging Samen Dementievriendelijk. We geven nu al 9 tips:

  1. Houd oren en ogen open: sluit aan bij signalen die worden opgepikt door buurtbewoners, mensen die maaltijden rondbrengen, postbodes en kappers.
  2. Laat de gesprekken niet alleen over financiering en wetgeving gaan en laat projecten niet op financiering ‘hangen’. Focus op betere samenwerking en het benutten van elkaars expertise.
  3. Zet bij borging van het gemeentelijk beleid niet alleen in op resultaat, maar ook op het effect. Reken partners niet af op hoeveel mensen naar de inloop kwamen, maar vraag wat het voor deze mensen betekende om gehoord te worden.
  4. Organiseer een klankbordgroep mét de doelgroep: mensen met dementie en mantelzorgers. Zij zijn van toegevoegde waarde bij de dialoog met professionals en vrijwilligers.
  5. Gratis trainingen en concrete tips van en voor gemeenten vindt u op de pagina voor gemeenten van Samen dementievriendelijk.
  6. Het bereiken van mensen met dementie en hun naasten is geen doel op zich. Bedenk waarom u ze wilt bereiken. De afdeling van Alzheimer Nederland in uw regio kan u helpen bij het vinden van mensen om met u mee te denken.
  7. Goede communicatie vanuit gemeente is belangrijk. Denk daarbij aan wekelijkse aandacht in de lokale krant of het ontwikkelen van apps voor regelzaken voor mantelzorgers.
  8. Probeer als gemeente burgerinitiatieven – zoals Odensehuizen – passend te ondersteunen. Ga na of de eisen die uw gemeente aan subsidies of aanbestedingen stelt passend zijn.
  9. Stel in de contractering de eis dat aanbieders werken met experimenteerruimte waarbij ze aan nieuwe vormen van ondersteuning werken.

Meer informatie

Dementiezorg voor Elkaar is nog op zoek naar meer medewerkers van gemeenten die de beleidshulp willen testen, of delen daarvan. Ben je bezig met dementiebeleid en wil je meedenken en meekijken met deze beleidshulp,  meld je dan aan bij Marjolein de Meijer (M.deMeijer@vilans.nl). Of heb je een goed voorbeeld? Laat ons dat weten!